Görüntünün Ötesini Görebilmek

Bilgisayarlı ya da görebilen makineler doğadaki görme sistemlerinden esinleniyor. Görme işlevindeki temel kelime “ışık”; nesnelerden yansıyan ışığın algılanması ve anlamlandırılması ile görme işlemi gerçekleşiyor. Bazı canlılar bizim görmediğimiz dalgaları görüyorlar; örneğin yılanlar kızılötesi ışınları görüyor. Bilim insanları bitkilerin de görebildiğini söylüyor. İnsanlar da organları vasıtasıyla algılıyor; sinir sistemiyle anlamlandırıyor ve sonucunda da öğreniyor…   

İşte sinyal ve görüntünün günümüzde ne kadar önemli olduğundan yola çıkarak düzenlenen  Sinyal ve Görüntü İşleme Konferansı 2019, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Ankara Şubesi, Bilgisayar Mühendisleri Odası (BMO), TED Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği ve Elektrik ve Elektronik Mühendisliği bölümleri tarafından 5 – 6 Ekim 2019 tarihlerinde TED Üniversitesi salonlarında  gerçekleştirildi.  

İşlenebilecek veri sayısı ve fiziksel işlem kapasitesindeki artış ile birlikte kullanılan algoritmalardaki gelişmeler sonucunda ortaya çıkan ileri teknolojilerin; makine öğrenmesi, derin öğrenme, yapay sinir ağları, yapay zeka uygulamalarının sinyal ve görüntü işleme alanında yaygın kullanımı, üniversitelerin, endüstrinin (sektörün) ve tüm tarafların bu alandaki çalışmalarının paylaşılması, tartışılması, yeni gelişmelerin izlenmesi etkinliğin kapsamını oluşturdu.

Etkinlikte; sinyal, görüntü, video ve ses işleme, yapay zeka, tıbbi görüntüleme, makine öğrenmesi, bilgisayarlı görü ve örüntü tanıma gibi alanlarında uzman davetli konuşmacılar teori ve uygulamaya yönelik sunumlar gerçekleştirdi.

Etkinliğin İkincisi Yapıldı

Etkinlik açılışında konuşan TED Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof.Dr.Erdem Yazgan bu toplantının ikinci kez düzenlendiğini belirterek, BMO ve EMO`nun, TED Üniversitesi’nin bu toplantıya önem vermesine desteklemesine, yoğun çaba gösterdiklerini anlattı. Üniversite’nin Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Tolga Çapın da özellikle kursların ve çalışmaların yapılması için çok yoğun bir hazırlık içinde çalıştığını dile getirdi.  

Bir zamanlar elektronik mühendislerinin sinyal yaratalım, modüle edelim kapasitesini artıralım diye çalıştıklarını anımsatan Yazgan, son yıllarda sinyal ve görüntü işleme alanında çok yoğun çalışmalar olduğuna işaret etti. Yazgan, bu toplantı sonucunda öğrencilere yeni vizyonlar açılırsa hedeflerine bir miktar daha yaklaşmış olacaklarını dile getirdi.

EMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Ömürhan Soysal da toplantının ilkini 2017 yılında yine TED Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendisliği bölümleri ile beraber düzenlediklerini anmsatarak, Sinyal ve Görüntü İşleme Günleri adıyla düzenlenen etkinliğin büyük bir ilgi görmesi sonucunda bu yıl tekrar düzenleme kararı aldıklarını; hem içeriğini hem de kapsamını genişleterek konferans formuna çevirdiklerini anlattı.

Soysal, bu etkinliği düzenleyen kurumlar olarak temel hedeflerinin, Sinyal ve Görüntü İşleme alanında çalışan tüm tarafların bir arada bulunması olduğunu kaydetti. Soysal, toplantıda güncel uygulama ve yöntemlerin değerlendirileceğine, yeni çalışma konularının belirleyebileceğine, içeriğin ve niteliğin her seferinde zenginleşmesi için çaba göstereceklerine değindi. Soysal, konferansın ülkemizdeki Sinyal ve Görüntü İşleme literatürüne katkı sunduğunun altını çizdi. 

Soysal, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“İşlenebilecek veri sayısı ve fiziksel işlem kapasitesindeki artış ile birlikte kullanılan algoritmalardaki gelişmeler sonucunda ortaya çıkan ileri teknolojilerin; makine öğrenmesi, derin öğrenme, yapay sinir ağları, yapay zeka uygulamalarının sinyal ve görüntü işleme alanında yaygın kullanımı, üniversitelerin, sektörün ve tüm tarafların bu alandaki çalışmalarının paylaşılması, tartışılması, yeni gelişmelerin izlenmesi bu etkinliğin kapsamını oluşturmaktadır. Konferansımızda bu yıl iki temel değişiklik yaptık; Akademik sunumların yanında sektörel uygulamalar hakkında da katılımcıların bilgi sahibi olması ve sektör temsilcileri ile buluşmasını sağlamak için son 3 oturumu endüstriye ayırdık. İkinci değişiklik ise etkinliğin ikinci gününde düzenlediğimiz uygulamalı eğitimler. Böylelikle bu alandaki toplulukların oluşmasına ve gelişmesine katkı sağlayacağımıza inanıyoruz.”

EMO Yönetim Kurulu Başkanı Gazi İpek de  konferansın önemine dikkati çekerek, İstanbul`da yaşanan 5.9 şiddetinde depremin ardından ülke de deprem seferberliği başlatılması gerektiğini vurguladı. Ülkedeki elektrik zamlarını da değerlendiren İpek, bu zamların giderek ekonomiyi daha çok daraltacağını kaydetti. Gazi İpek, konferansın uluslararası tanınırlığa ulaştığını, akademik dünyada saygınlıkla anıldığı günleri de göreceklerini aktardı.

Lovelace Bugünleri 175 Yıl Önceden Gördü

BMO Yönetim Kurulu Başkanı Hülya Küçükaras da konuşmasında şunları aktardı:

“Sinyal ve Görüntü İşleme Konferansı'nda olsaydı kim bilir ne denli sevinirdi; bugünleri 175 yıl önceden gören biri, Ada Lovelace... Biliyorsunuz, Ada Lovelace, 1843`te yayımladığı notlarında hesaplama makinelerinin günün birinde yeniden programlanabilen genel amaçlı bilgisayarlara evrileceğinden söz etmiş. Yalnızca sayılarla oynayan değil, sözcükleri işleyen, müzik yapan, dahası genel simgeleri sınırsız bir çeşitlilikle bir araya getiren çok güzel makinelerimiz olacağını öngörmüştü. Geldiğimiz noktada bu derin sezgi gerçek oldu; üstelik bu gelişmelere görece kısa yaşam sürelerimiz içerisinde tanıklık ediyoruz. Dış dünyayı makinelerle algılayabilmekte ne çok yol kat ettik...

Tüm bunlar, görünmeyeni görünür kılan araştırmacıların, bilim insanlarının, bilimi uygulayıma yani teknolojiye dönüştüren mühendislerin, meslektaşlarımızın yoğun, kimi kez yaratıcılığın ağır sancılarıyla dolu uğraşlarının sonucu...

Dilerdik ki ülkemiz bilimin, uygulayımın her alanında çok ileride olsun. Dilerdik ki bilimsel çalışmalardaki yoksulluğumuzun düş kırıklıklarını değil de varsıllığımızın böbürlenmesini duyumsayalım.

Ama o da olacak... Böylesine çalışkan, özverili bilimcilerimiz, araştırmacılarımız, mühendislerimiz varken umudumuz hep dipdiri kalacak. Hiç kuşkumuz yok, örneğin Sinyal ve Görüntü İşleme Konferansının uluslararası tanınırlığa ulaştığı, akademik dünyada saygınlıkla anıldığı günleri de göreceğiz.”

Sunumlar da İlgiyle İzlendi

Açılış konuşmalarının ardından sunumlara geçildi. Etkinlikte ilk olarak  Prof. Dr. Fatoş Yarman Vural (ODTÜ) “Bilgisayarlı Görü: Görebilen Makineler Yapma Bilimi” başlıklı sunumunu yaptı. Vural’ın sunumunun ardından  Doç. Dr. Seniha Esen Yüksel (Hacettepe Üniversitesi) “Görünenin Ötesini Görebilmek” başlıklı sunumunu gerçekleştirdi. Doç. Dr. Selim Aksoy  ise (Bilkent Üniversitesi) “Tıbbi Görüntü Analizi ve Uzaktan Algılama Uygulamaları İçin Zayıf Öğreticili Öğrenme” konulu sunumunu yaptı. Ardından Doç. Dr. Nazlı İkizler Cinbiş (Hacettepe Üniversitesi) “Videoları Anlama: Hareketler, Etkileşimler ve İşaret Dili” konulu sunumu yaptı.

Etkinlik öğlenden sonra da Prof. Dr. Tayfun Akgül’ün (İTÜ) “Zor Koşullarda Yüz Tanıma” başlıklı sunumu ile devam etti. Prof. Dr. A. Murat Tekalp (Koç Üniversitesi) “Derin Öğrenme ile Görüntü/Video İşleme ve Sıkıştırma: Yeni Yaklaşımlar” başlıklı sunumunun ardından sektörel uygulamalar oturumlarına geçildi.

Sektörel uygulamalar oturumunda ilk olarak Dr. M. Umut Demirezen (ROKETSAN) “Yapay Zeka ve Sürü Zekası Teknolojileri: Zeki Havacılık Uygulamaları” başlıklı sunumu yaparken, Murat Bal (HAVELSAN), “Havelsan‘da Derin Öğrenme ve Uygulamaları” başlıklı sunumunu gerçekleştirdi. Etkinlik Osman Selami Budak`ın (AVEO) “Provea Hassas Tarım Karar Destek Sistemi” konulu sunumu ile sona erdi.

Konferansın ikinci gününde “Deep Learning”, “Opencv ve Keras ile Görüntü İşleme ve Görüntü Sınıflandırma AI LABS Bilgi Teknolojileri” kursu düzenlendi.